تیمی که امروز به نام باشگاه فرهنگی - ورزشی استقلال ایران شناخته می شود، یکی از قدیمی ترین تیم های فوتبال ایران است که افتخارات زیادی را یدک می کشد.
اگر ثبت رسمی این باشگاه را با نام ' استقلال ' تولد اسمی آن بدانیم، مرتکب اشتباه بزرگی شده ایم چرا که واقعیت زمان تشکیل این مجموعه تاریخ دیگری را نشان می دهد،زمانی که ورزش فوتبال ازجایگاه ویژه ای درایران برخوردار نبود.
در سال 1323 تعدادی از دوچرخه سواران با سابقه که عناوین قهرمانی کشوری را در اختیار داشتند، تصمیم گرفتند باایجاد مرکزی برای گردهمایی دوستانه، پایه های یک تشکل صنفی را برپا کنند. این مرکز، مکان تصمیم گیری و سازماندهی در مورد امور مرتبط به دوچرخه سواری بود.
اغلب این دوچرخه سواران نظامی ودانشجو بودندونام دفترمرکزی خود را 'کلوپ دوچرخه سواران' انتخاب کردند. فعالیتهای کلوپ دوچرخه سواران از سال 1324 هجری شمسی وارد مرحله تازه ای شد و این در شرایطی بود که باشگاه 'تور' که توسط مرحوم دانایی فرد تشکیل و هدایت می شد، پس ازشکست دادن تیم کارگرآبادان مورد توجه مسئولان دوچرخه سواران قرار گرفت و طی مذاکراتی موافقت شد که تیم'تور'بانام دوچرخه سواران وارد عرصه رقابتها شود.
پس از پایه گذاری دوچرخه سواران پنج نفر به نامهای نواب (دوچرخه ساز)، میرزایی (نجار)، خشایی(نگهبان بانک)، خسروانی (افسر) و جانانپور (کارمند تربیت بدنی) تیم دوچرخه سواری باشگاه را بنیان گذاری کردند و پس از سپری شدن چندماه به پیشنهاد 'عمو اوغلی' قرار شد که در کنار تیم دوچرخه سواری یک تیم فوتبال نیز با همان نام به وجود آید که این موضوع، به تایید سایر اعضای باشگاه خصوصاً زنده یاد علی دانایی فرد قرار گرفت و پس از آن دوچرخه سواران رسماً موجودیت خود را اعلام کرد و در همین بین، چند تن از بازیکنان سرشناس تیم فوتبال نادر از جمله مهندس جاویدان به تیم فوتبال دوچرخه سواران پیوستند و نام این تیم در هیات فوتبال استان تهران ثبت شد.
به هرحال باشگاه استقلال بانام اولیه «دوچرخه سواران» در چهارم مهرماه سال 1324 هجری شمسی پایه گذاری شد و در طول همه این سالها حتی یک روز از فعالیت باز نایستاده است.
موسسان باشگاه به دلیل علاقه به ورزش دوچرخه سواری، نام این باشگاه را دوچرخه سواران گذاشتند و پس از آن رقابت اصلی در فوتبال ایران از سال 1325 بین تیمهای «دوچرخه سواران»، شاهین، سرباز و دارایی بود.
با انتخاب پیراهن و پرچم آبی رنگ به عنوان نماد اصلی این باشگاه، استقلال پا به عرصه ای گذاشت که کمتر کسی در آن روز تصور می کرد این تیم بتواند در آینده ای نه چندان دور به افتخاراتی بزرگ دست یابد.
در ابتدا تنها رشته فعال باشگاه، دوچرخه سواری بود. اما در مدت زمان بسیار کوتاهی ورزشهای والیبال، بسکتبال، وزنه برداری، کشتی، پینگ پنگ، شنا و فوتبال نیز فعالیت خود را در باشگاه دوچرخه سواران آغاز کردند.
هنوز چهار سال از تشکیل تیم فوتبال دوچرخه سواران نگذشته بود که پرویز خسروانی در سال 1328 امتیاز باشگاه دوچرخه سواران را به نام خود به ثبت رساند و این تیم به 'تاج' تغییر نام پیدا کرد. طبق سوابق و اسناد موجود، تاریخ تغییر نام باشگاه به 'تاج'، اول اسفندماه سال 1328 هجری شمسی است.
از دلایل اصلی تغییر نام باشگاه می توان به طرز تفکر عده کثیری از علاقه مندان به ورزش اشاره کرد زیرا باشگاه دوچرخه سواران در تمامی رشته های ورزشی فعالیت داشت، اما عده قابل توجهی از مردم بر این باور بودند که اعضا دوچرخه سواران می بایست دوچرخه سوار باشند.
بنابراین اعضای هیات مدیره این باشگاه که متشکل از آقایان «پرویز عمواوغلی، گرائیلی، ملکی، علی دانایی فرد و سید آقا جلالی» بودند، تصمیم گرفتند نام دیگری را برای باشگاه انتخاب کنند. پس از بحث و گفتگوی فراوان و رای گیری بین اعضای هیات مدیره نام «تاج» تصویب و به ثبت رسید.
تاج سپس در نزدیکی باغ امین الدوله (دروازه شمیران) صاحب باشگاه شد و پس از 29 سال، در سال 1357 هجری شمسی متعاقب با پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و با مشورت تعدادی از بازیکنان قدیمی، از جمله کردنوری و جلالی، تیم تاج تغییر نام پیدا کرد و این بار یک اسم ماندگار و فراموش ناشدنی به نام «استقلال' بر این تیم گذارده شد.
پس از انقلاب اسلامی، باشگاه استقلال به سازمان تربیت بدنی سپرده شد و تمامی امکانات باشگاه به تصرف دولت درآمد .
استقلال افتخارات فراوانی را برای میلیونها هوادار خود و فوتبال ایران به ارمغان آورد که تاکنون نه تنها در ایران، در قاره کهن آسیا نیز کمتر باشگاهی موفق به کسب آن شده است.
اگرچه اکنون بعضی از بنیانگذاران و بازیکنان اولیه و بسیاری از هواداران سالیان گذشته این باشگاه روی در نقاب تیره خاک کشیده اند ولی خدمت و تلاشها و از خودگذشتگی های پیشکسوتان وبازیکنان استقلال هریک همچون بنای یادبودی برای نسل جدید خود نمایی می کند.
دوچرخه سواران آن روز، تاج روزگاز بعد و استقلال امروز هر یک بخشی از تاریخ پرافتخار باشگاهی است که با وجود فراز و نشیبها ، هر روز پرشمار هواداران آن افزوده می شود.استقلال موجودیت خودرا مدیون مرحوم علی دانایی فرد است که همزمان با تاسیس و دوچرخه سواران به این تیم پیوست و تمامی عمر خود را صرف ترقی و پیشرفت آبی پوشان و تعلیم و تربیت جوانان این آب و خاک کرد. وی در سال 1358 عالم خاکی را به شوق دیدار معبود ترک کرد و چشم از دنیا فروبست. .
باشگاه استقلال در ثبت شرکتها، به عنوان موسسه فرهنگی- ورزشی استقلال تهران ثبت شده است که سرمایه اولیه آن یک میلیون ریال بود.
باشگاه استقلال بنا به شرایط مقتضی از پنج آرم بر روی پیراهن خود به عنوان نماد باشگاه استفاده کرد که دو آرم مربوط به زمان تشکیل تیمهای دوچرخه سواران و تاج بود و سه آرم دیگر پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی برای استقلال برگزیده شد.
کسب مقامهای متعدد ازمیادین داخلی و آسیایی ، از استــــــقلال تیمی رویایی و پرافتخار در سطح ایران و آســــیا ساخته است که شایدساختن چنین مجموعه ای فقط در رویــــــا برای باشگاه های دیگر ممکن باشد.
** افتخارات استقلال
کسب مقامهای متعدد از میادین داخلی و آسیایی ، از تیم فوتبال مردان استقلال تیمی رویایی و پرافتخار در سطح ایران و آسیا ساخته است که شاید ساختن چنین مجموعه ای فقط در رویا برای باشگاه های دیگر ممکن باشد. نگاهی گذرا به افتخارت کسب شده حکایت از عظمت این باشگاه دارد :
** الف ) افتخارات باشگاه با نام «دوچرخه سواران»
1- نایب قهرمان باشگاههای تهران (1325)
2- نایب قهرمان جام حذفی تهران(1325)
3- نایب قرمان باشگاههای تهران (1326)
4- مقام سوم باشگاههای تهران (1326)
5- قهرمان باشگاههای تهران (1329)
** ب) : افتخارات باشگاه با نام «تاج»
1- نایب قهرمان باشگاههای تهران (1330)
2- قهرمان باشگاههای تهران (1335)
3- نایب قهرمان باشگاههای تهران (37-1336)
4- قهرمان جام حذفی تهران (38-1337)
5- قهرمان باشگاههای تهران (1338)
6- قهرمان باشگاههای تهران (40-1339)
7- قهرمان باشگاههای تهران (1348)
8- نایب قهرمان مسابقات پنج جانبه تهران (1347)
9- قهرمان باشگاههای تهران (48-1347)
10- قهرمان جام میلز هندوستان (1348)
11- نایب قهرمان باشگاههای تهران (49-1348
12- نایب قهرمان جام حذفی تهران (1349)
13- قهرمان باشگاههای ایران(1349)
14- قهرمان جام باشگاههای آسیا (1349)
15- قهرمان جام میلز هندوسیتان (1349)
16- مقام سوم جام باشگاههای آسیا (1350)
17- قهرمان باشگاههای تهران (1350)
18- قهرمان جام دوستی (1351)
19- قهرمان جام باشگاههای تهران (1351)
20- مقام سوم جام باشگاههای ایران (1351)
21- نایب قهرمان جام میلز هندوستان (1351)
22- قهرمان جام اتحاد (1352)
23- نایب قهرمان جام تخت جمشید
24- نایب قهرمان تورنمنت تاج آبادان (1352)
25- قهرمان جام تخت جمشدی (54-1353)
26- مقام چهارم جام تخت جمشید (55-1354)
27- مقام چهارم جام تخت جمشید (1355)
28- مقام چهارم جام تخت جمشید (1356)
29- قهرمان جام حذفی ایران (57-1356)
30- مقام سوم جام تحت جمشید (1357)
** ج): افتخارات باشگاه با نام «استقلال»
1- مقام چهارم تورنمنت موستار یوگوسلاوی (1357)
2- مقام دهم جام اسپندی تهران (1358)
3- مقام چهارم باشگاههای تهران (1360)
4- نایب قهرمان جام فولادی نوشهر (1360)
5- نایب قهرمان باشگاههای تهران (1361)
6- قهرمان باشگاههای تهران (1362)
7- قهرمان باشگاههای تهران (1364)
8- مقام سوم باشگاههای تهران (1365)
9- مقام سوم باشگاههای تهران (1366)
10- مقام سوم باشگاههای تهران (1367)
11- نایب قهرمان باشگاههای تهران (1368)
12- قهرمان جام میلز هندوستان (1368)
13- قهرمان جام بوردولو هندوستان (1368)
14- قهرمان لیگ قدس باشگاههای ایران (69-1368)
15- نایب قهرمان باشگاههای تهران (1369)
16- نایب قهرمان جام حذفی ایران (70-1369)
17- قهرمان جام باشگاههای آسیا (70-1369)
18- قهرمان باشگاههای تهران (1370)
19- قهرمان جام استقلال قطر (1370)
20- نایب قهرمان لیگ آزادگان (71-1370)
21- نایب قهرمان جام باشگاههای آسیا (71-70)
22- مقام هفتم جام برتر باشگاههای تهران (1371)
23- مقام پنجم لیگ آزادگان (1371)
24- مقام سوم تورنمنت نقش جهان اصفهان (1372)
25- قهرمان لیگ دسته سوم ایران (1372)
26- نایب قهرمان لیگ آزادگان (1373)
27- قهرمان جام برتر باشگاههای ایران (1373)
28- مقام چهارم تورنمنت جام وحدت امارات (1373)
29- مقام سوم لیگ آزادگان (1374)
30- قهرمان جام حذفی ایران (75-1374)
31- مقام چهارم تورنمنت نقش جهان اصفهان(1375)
32- مقام چهارم جام در جام باشگاههای آسیا (76-1375)
33- مقام ششم لیگ آزادگان (76-1375)
34- نایب قهرمان جام دوستی امارات (1376)
35- قهرمان جام خزر رشت (1376)
36- قهرمان جام پرچم ترکمنستان (1376)
37- قهرمان لیگ آزادگان (78-1377)
38- نایب قهرمان جام حذفی ایران(78-1377)
39- نایب قهرمان لیگ آزادگان (78-1377)
40- مقام سوم تورنمنت جام دوستی لورکوزن آلمان (1378)
41- مقام سوم تورنمنت کیش (1378)
42- قهرمان جام حذفی ایران (79-1378)
43- نایب هقرمان جام باشگاههای آسیا(79-1378)
44- نایب قهرمان لیگ آزادگان (79-1378)
45- قهرمان لیگ آزادگان (80-1379)
46- مقام چهارم جام در جام باشگاههای آسیا (80-1379)
47- قهرمان تورنمنت کیش (1380)
48- مقام سوم تورنمنت لوله آک مشهد (1380)
49- مقام سوم جام باشگاههای اسیا (81-1380)
50- نایب قهرمان لیگ برتر ایران (80-1380)
51- قهرمان جام حذفی ایران (81-1380)
52- قهرمان تورنمنت گلدستون کاپ اتحادیه باشگاههای ایران (1381)
53- مقام نهم لیگ برتر ایران (82-1381)
54- نایب قهرمان لیگ برتر ایران (83-1382)
55- نایب قهرمان جام حذفی ایران (83-1382)
56- نایب قهرمان تورنمنت صلح و دوستی تهران 01383)
57- مقام سوم لیگ برتر باشگاههای ایران (84-1383)
58- قهرمان تورنمنت جام صلح و دوستی تهران (1384)
59- قهرمان لیگ برتر باشگاههای ایران (85-1384)
60- قهرمان جام حذفی ایران ( 87-1386)
61-قهرمان جام حذفی ایران ( 91-1390 )
62- قهرمان لیگ برتر باشگاه های ایران (92-1391)